Een onbekende foto van de inhuldiging van burgemeester Boerema is op gedoken. Old Go kreeg hem toegezonden door Dirk Temme. De intrede van burgemeester Dirk Boerema in Haren vond plaats op 19 augustus 1910. Wie heeft er meer informatie over deze gebeurtenis of kent de op de foto afgebeelde mannen in uniform?

Eppo van Koldam heeft in zijn studie over “200 jaar gemeente Haren” niets gevonden over een inhuldigingsfeest voor de burgemeester, maar ziet wel een aantal aanknopingspunten om meer aan de weet te komen: De foto is afkomstig van J. Veenhoven. Dit kan Jan Veenhoven zijn, geboren te Haren op 2 april 1896. Ten tijde van de foto dus 14 jaar oud en mogelijk één van de jongeren op de foto. Het gezin van vader Hendrik Veenhoven woonde aan de Rijksstraatweg op (nu) nr. 216. Hendrik Veenhoven was geboren in 1861 te Groningen. Hij was op 16 mei 1891 te Haren gehuwd met Antje Rodermond, geboren te Noordlaren op 22 december 1865. Hendrik Veenhoven was timmerman van beroep. Het pand Rijksstraatweg 216 is nu onderdeel van Coen Hof Expert. Jarenlang (na het vertrek van Veenhoven) zat de schoenenzaak van de familie Eisses in dit pand.
Op de foto is onder het bord met de tekst “Hulde aan den Burgemeester” een deel van een naam te zien “P. ……DS”. Ik sluit niet uit, dat het hier de kuiper Pieter Arends betreft. Het gezelschap staat dan voor het pand Rijksstraatweg (nu) nrs. 192-194 (nu apotheek). Vergelijking van beschikbaar fotomateriaal lijkt deze conclusie (ik blijf voorzichtig) te bevestigen. Het oude pand Rijksstraatweg 192-194 is in 1937 afgebroken. Het huidige pand is toen gebouwd als “bankgebouw met annexen” door de bank Mesdag & Zonen.

Wil Legemaat uit Haren heeft de foto herkend! Zij gebruikte het eerder voor een boekje dat zij schreef over de muziekvereniging Apollo en kreeg het toen van Dhr. Bouwman.
Over de foto schreef zij het volgende: Deze foto is gemaakt bij de inhuldiging van burgemeester Boerema. Op de foto staan de leden van muziekvereniging Apollo.
Apollo was in 1906 opgericht en aanvankelijk droegen de leden platte petten en geen uniform. In de aanloop naar de aanschaf van een uniform, kochten ze eerst uniformpetten. En die hadden ze op deze foto voor het eerst op! Ze dragen dus nog geen uniform, daar hadden ze het geld nog niet voor bij elkaar gespaard, maar wel de pet. Overigens waren het een beetje surrogaatpetten: hoge uniformpetten. In 1926 werden 'echte uniformpetten' aangeschaft.  Dat waren geen hoge petten. Op de uniformen zelf heeft Apollo tot 1951 (!) moeten wachten!

Op de foto staan in elk geval: (de man met duimen in vestzakje niet meergerekend, die is niet bekend) v.l.n.r.: Mekkering, A. Arends, A. Bouwman, Steenwijk, B. Gramsbergen, J. Veenhoven, G. Postema, A. van Bergen, J. Gramsbergen, W. Bouwman, L. Bouwman, D. Sikkema. Allen lid van Apollo.
De foto staat ook in het boek  'Apollo 1906-2005, muziek in Haren'

Afgelopen maandagochtend, 20 augustus, hebben archeologen de eerste schop in de grond gestoken op zoek naar sporen van de voormalige Emdaborg. Deze borg was gevestigd op het terrein aan de Oosterweg, waar tot april 2011 de voetbalvereniging Gorecht was gehuisvest. In opdracht van de gemeente Haren is het Archeologisch Adviesbureau Raap begonnen met het graven van een aantal proefsleuven. Uit dit vooronderzoek moet blijken of het terrein interessant genoeg is om eventueel in de toekomst in aanmerking te komen voor een meer uitgebreide opgraving.

Janneke Hielkema is de projectleider van Raap. 'We hebben al een aantal interessante vondsten gedaan', verteld ze, staande in een 40 meterlange, 2 meterbrede en 50 centimeter diepe sleuf. 'Zo hebben we in een andere sleuf de oude gracht van de Emdaborg teruggevonden. Deze was twee meter diep en bleek te liggen op ongeveer dezelfde plek als wordt aangegeven op de oude kadastrale minuutkaart uit 1828'.

Janneke Hielkema (links) en de twee andere medewerkers van Raap bestuderen de grondsporen die ze zijn tegengekomen bij de opgraving

Ook de sleuf waar Janneke in staat heeft al wat geheimen prijsgegeven. 'De sporen in deze sleuf zijn voornamelijk uit de 18e en 19e eeuw. Zo vonden we een restant van een oude bakstenen muur. Misschien wel de gevel van de oude borg. Verder hebben we nog een spoor gevonden dat we nog nader moeten onderzoeken.' Ze wijst naar een donkergrijs stuk grond in de sleuf dat duidelijk afsteekt tegen het heldergele dekzand van de Hondsrug. 'We weten nog niet precies wat dat is.' Een verrassing kwam er ook voor de drie medewerkers van Raap toen ze in een eerdere sleuf sporen tegenkwamen uit de prehistorie. 'Het kleine stukje pot dat we vonden moet nog nader worden onderzocht door experts, maar het is heel leuk je voor te stellen dat er hier zelfs in de bronstijd al mensen waren'.

Naast proefsleuven op de plek van de Emdaborg, gaan de archeologen van Raap ook nog twee sleuven graven bij de boerderij van de Blauwe Ruiters. Daar heeft mogelijk eerder de boerderij Lusthof gestaan.
Wie nog een kijkje wil nemen bij de opgraving moet snel zijn. Het onderzoek zal hoogstwaarschijnlijk op 24 augustus zijn afgerond.


 

Ik woon al bijna mijn hele leven in Oosterhaar. Ik ben er met mijn ouders en broertje komen wonen in 1973 toen ik bijna vier was en ook nu woon ik er nog steeds. In die bijna 40 jaar is Oosterhaar erg veranderd. Er zijn hele woonwijken bijgekomen, allemaal daar waar vroeger weilanden waren en waar ik met mijn vriendinnetjes speelde.
In een van die nieuwe gedeelten hebben alle straten namen die iets te maken hebben met een borg. Zo zijn er onder andere de Borgsingel, de Oude Borg, het Juffer- en Jonkerpad en het Prieel. Op zich niet zo raar, maar in het noordelijke gedeelte van Oosterhaar hebben alle straten bloemennamen. Dus waarom deze nieuwe straten niet?
Het zal niet erg bekend zijn, maar vroeger stond er midden in de weilanden ten oosten van Haren een borg, de Mikkelhorst geheten. Het werd waarschijnlijk gebouwd rond 1641. Een statig huis omgeven door een gracht en een grote tuin. Na jarenlange bewoning werd de borg in 1861 verkocht en afgebroken. Lange tijd was alles wat ervan restte wat sloten en houtwallen.

Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in geschiedenis en wist dat er ergens in de weilanden een groot huis had gestaan. Ik heb zelfs in een 'archeologische bui' in 1991 nog eens wat potscherven gevonden aan de rand van een aan te leggen fietspad, toen men bezig was met het bouwrijp maken van het gebied voor woningbouw. Maar ik heb nooit beseft hoeveel er nog daadwerkelijk terug te vinden is van de oude borg.



Afgelopen voorjaar was er een excursie van Old Go in het gebied van de voormalige borg. De heren Bazuin en Sluurman vertelden met veel enthousiasme over de sporen van de borg die heden ten dage nog zichtbaar zijn in de wijk. Naast de opnieuw uitgegraven grachten (nu langgerekte vijvers vol kikkers en waterplanten), zijn er de oude oprijlaan en veel houtwallen. De Ruigelaan is de oude toegangsweg vanaf de Waterhuizerweg en de Oude Middelhorst was de 'achteringang'. De heer Sluurman kan zich zelfs nog herinneren dat bij de afslag van de Mellensteeg op de Oude Middelhorst een hek stond - de grens van het oude borg terrein.

Een wandeling door de wijk is zeer de moeite waard. Al met een klein beetje achtergrond informatie kunt u zich wanen op het terrein van de Mikkelhorst!
Zo is dus, zelfs in een nieuwe woonwijk, geschiedenis opeens heel dichtbij!

Maria Staal

Na aanleiding van een artikel in het Harener Weekblad van 28 juni j.l. zijn Ali Bakker, voorzitter van Old Go en Maria Staal, webredactielid, op zoek gegaan naar het pas weer herontdekte Hakbosch van de Emdaborg.

Een hakbosch was vroeger een belangrijk onderdeel van een borgterrein. Van de eiken die in dit bos groeiden werd jaarlijks wat hout geoogst, dat als zogenaamd 'geriefhout' werd gebruikt voor meubels en huishoudelijke artikelen. Doordat niet de hele eik werd gekapt, groeiden er telkens weer nieuwe takken uit een steeds breder wordende stam.
Van de Emdaborg, een oude borg die in de hoek tussen de Oosterweg en de Rummerinkhof heeft gestaan, is sinds de sloop in 1833 niet veel meer te zien. De borg had echter een uitgestrekte tuin, waarvan nu naast de ronde vijver aan de oostkant van het spoor (die werd gebruikt voor het kweken van bloedzuigers), ook het hakbosch is teruggevonden.
Deze ontdekking werd eerder dit jaar gedaan door bioloog Uko Vegter van het Comité Regio Groningen-Haren.

Nieuwsgierig geworden maakten Ali en Maria een wandeling over het terrein van de oude Emdaborg op zoek naar het hakbosch. Deze vonden zij uiteindelijk aan de zuid-west kant van het terrein, naast een verwilderde fruitboomgaard met perenbomen. Het hakbosch zelf bestaat nog uit een met brede eiken begroeide houtwal.
Zeker een keer een kijkje waard, maar neem dan wel wandelschoenen mee!