Monument van de Week, Molen De Korenschoof Noordlaren

Zaterdag 14 september a.s. is het weer Open Monumentendag! Net als andere jaren zullen er dan in de gemeente Haren weer een aantal monumentale gebouwen de deuren openen voor het publiek.

Het thema van de Open Monumentendag is dit jaar Macht & Pracht. Hierbij is te denken aan bestuurlijke en kerkelijke macht en pracht, zoals gemeentehuizen en kerken, maar ook aan herenboerderijen, notariskantoren en de kantoren van de waterschappen. Uiteraard zijn ook de borgen een symbool van macht en pracht.

Tot aan de Open Monumentendag staat er iedere week op deze website een monumentaal gebouw centraal als Monument van de Week. Deze week is de beurt aan Molen De Korenschoof in Noordlaren.

MOLEN DE KORENSCHOOF, NOORDLAREN 

Wie van Glimmen naar Noordlaren rijdt, komt vlak na het binnenrijden van het dorp Noordlaren aan de rechterkant een fraaie molen tegen. Dit is De Korenschoof, de enige molen die het dorp nu nog rijk is.

De Korenschoof werd in 1849 gebouwd door molenmaker H. Seubring in opdracht van R. Klinkhamer. In 1882 werd de molen overgenomen door M. Klugkist. Al snel werd daarna de heer Hoenderken de nieuwe eigenaar. Hij was ook al eigenaar van een tweede korenmolen in Noordlaren. Deze stond ten zuiden van het dorp bij het pad naar het hunebed. Nadat Hoenderken De Korenschoof had overgenomen, verkocht hij de tweede molen, die vervolgens werd afgebroken en verplaatst naar Drenthe. Nadat de molen weer was opgebouwd, brandde deze helaas tot de grond toe af.
In 1940 kocht de gemeente Haren de toen reeds in onbruik geraakte Korenschoof. Tegenwoordig is de gemeente Haren nog steeds de eigenaar van de molen, die na een aantal restauraties nu draaiende wordt gehouden door een vrijwillig molenaar.

De Korenschoof werd gebouwd als korenmolen en is een achtkantige stellingmolen. Bij een stellingmolen komen de wieken niet tot aan de grond en loopt er halverwege de romp een stelling om de molen, vanwaar de molenaar de onderkant van de wieken kan bereiken.
Bij De Korenschoof is het gedeelte van de romp onder de stelling gemetseld in baksteen. Kleine rondbogige gietijzeren raampjes brengen licht onder in de molen. Ook het gedeelte boven de stelling is van baksteen, maar dat valt vanwege de bekleding met horizontale houten delen niet op.
De ingang van de molen bestaat uit een stel grote dubbele deuren, waarboven in een sluitsteen de naam Klinkhamer en het jaartal 1849 te vinden zijn.

In 1862 werd de molen uitgebreid met een steen die run kon malen. Run is fijngemalen eikenschors, een product dat werd gebruikt bij het maken van leer. Voor de runmalerij werden er direct naast de molen twee rietgedekte houten schuren gebouwd. Deze zijn nog altijd aanwezig en geven de molen en omgeving een pittoresk uiterlijk.
In 1888 werd de runsteen weer verwijderd zodat er nu alleen nog koren gemalen kan worden.
De kap van De Korenschoof is bekleed met verticale houten delen. De naam van de molen is helemaal bovenin net onder de as van het wiekenkruis aangebracht. De wieken zijn 21 meter lang en voorzien van fokken, een speciaal systeem dat de wieken ook bij weinig wind kan laten draaien. Dit is vooral handig bij De Korenschoof aangezien de molen in een bomenrijke omgeving staat die soms veel wind wegneemt.

De Korenschoof werd in 1972-73 grondig gerestaureerd, waarbij een deel van de wieken werd vervangen. In 2004 was de molen weer toe aan een grote opknapbeurt waarbij de kap en het wiekenkruis in het geheel werden vervangen.

Sinds 1973 zijn de Molen De Korenschoof en de twee naastgelegen rietgedekte houten schuren een rijksmonument.