Melkfabriek "De Toekomst"

Een fabriek met de naam 'De Toekomst', dan verwacht je natuurlijk dat zoiets toekomst heeft. Hoe zit dat. 

 

In 1896 vonden 42 veehouders uit Glimmen en omgeving het tijd voor een eigen melkfabriek. Het werd: "Coöperatieve Stoom-Zuivelfabriek en Korenmalerij De Toekomst". In 1941 kwam er een grasdrogerij bij en veel later een flessenvulapparaat. De ideale plek was aan de Rijksstraatweg, het werd nummer 35. Tegenover de toenmalige bakkerij Klaas Bakker, m’n vader, en nog steeds bestaande installatiebureau, toen genaamd, Rieks Smid. Het werd een bakstenen gebouw, gietijzeren kozijnen met een markante schoorsteen, twee uitritten en een aan de Nieuwe Kampsteeg. Het afvalwater, dat flink kon stinken, loosde via het Glimmerbeekje op de Drentse A. 

 

Men produceerde naast melk: kaas, yoghurt, boter, karnemelkse pap, vla, karnemelk en maalde koren en droogde gras. De melk werd bij de boeren opgehaald met karren en later met vrachtwagens. Een van de vrachtwagens was een oude legerauto met het stuur rechts. Als kind mocht ik wel eens mee: geweldig! De elkbussen werden aan de voorkant van de fabriek op een plateau gezet en door stoere mannen naar binnen gedragen, geschoven. Later konden de bussen zo van de wagen op de nieuw aangelegde lopende band gezet worden. Soms zaten de deksels zo vast dat een andere deksel of rubberhamer nodig was om het deksel eruit te slaan. 

De mannen goten de bussen leeg in een aparte bak om de hoeveelheid melk te bepalen, daarna stroomde het door voor verdere verwerking. De bussen waren gemerkt, zodat van elke boer de opbrengst kon worden genoteerd. Heet water spoelde de bussen schoon en dan kwamen ze aan de achterkant de fabriek weer uit. 

 

De oven werd gestookt met kolen, wat roet gaf op bijvoorbeeld het schone wasgoed in de buurt. Er werd gebruik gemaakt van stoommachines en vanaf 1916 ook van elektromotoren. De oven bleef in werking voor o.a. heet water. Om 12 uur blies de stoomfluit. 

Tegen 1966 kon het niet meer uit. De Toekomst duurde 70 jaren en is in 1968 afgebroken. Nu staan op deze legendarische plek woningen.

 

Henk Bakker voor de Harense Historische Vereniging Old Go
Dit artikel is gepubliceerd in Haren de Krant januari 2021