Wat is dat voor een vreemde gloed op de wand in de woonkamer? Is het het laatste licht van de ondergaande zon? Het is een uur of half vijf, donderdagmiddag 14 december 1961. Ik maak huiswerk en anderen zijn nog aan het werk, net zoals het gezin van het echtpaar Roel Abbring en Sietske Visser: Rijksstraatweg 37A. Het gezin woonde in een bijzondere boerderij waar eerst haar ouders woonden: Arend Hotze Visser en Albertje van Zwol. Zij waren in 1953 verhuisd naar de kleine woning naast de boerderij: Rijksstraatweg 37.
Er waren vier van deze bijzondere, zogenaamde kerkboerderijen in Glimmen. Ze hadden elk een bouwsteen met de tekst van de opdrachtgever:
Deze steen is gelegd den (datum) door
Vrouwe Albertina Henrietta ten Berge
Eerst wed. van den heer Cornelis Hendrik Tjaden Jullens
en laatst wed. van den heer
mr. Willem de Sitter.
Vrouwe ten Berge (1795-1881) was bewoonster en eigenaar van Huis te Glimmen in het Quintusbos. Zij had geen kinderen en schonk in 1881 haar boerderijen met de landerijen, die werden verpacht aan veehouders, aan de Hervormde kerk van Noordlaren/Glimmen met de voorwaarden dat de kerk geen huurverhoging mocht berekenen en dat de kinderen van de pachter op de boerderij konden blijven. De opbrengst van de pacht was voor de kerk in het begin een welkome aanvulling. Maar daar de pacht niet omhoog mocht, er groot onderhoud gepleegd moest worden en de lasten stegen, was het voor de kerk financieel niet meer te doen en verkocht ze de boerderij begin 40er jaren aan de pachters.
De vier kerkboerderijen waren/zijn:
- Rijksstraatweg 63, bouwsteen: 1 april 1873
- Meentweg 2, bouwsteen: 22 mei 1879
- Nieuwe Kampsteeg 24, bouwsteen: 9 november 1879, afgebroken
- Rijksstraatweg 37A, gebouwd 1878-1879, afgebrand, de bouwsteen rechts van de deur, zie foto, is verdwenen.
De rode gloed bleef maar sterker worden: toen bleek de boerderij van Abbring in brand te staan. Kinderen hadden met een kaarsje op de volle hooizolder gespeeld. De Rijksstraatweg werd afgesloten, maar de ontstane file, de A28 was er nog niet, belemmerde de komst van brandweerauto's. Een omwonende sloeg alle dieren de brandende schuur uit. Het gezin en de dieren hebben het overleefd. Abbring gooide beddengoed en kleren naar buiten: breng ze onder dak! Veel landbouwwerktuigen en al het hooi ging verloren. Tot in Limburg was het nieuws.
Er kwam een geheel nieuwe boerderij, gebouwd in 1961/1964 door J.K. Groeneveld. Veel stenen werden door omwonenden voor ongeveer een dubbeltje per steen afgebikt en voor de nieuwbouw hergebruikt. De boerderij kreeg een unieke oprit, zodat wagens met hooi naar de zolder konden rijden en kreeg een automatische mestafvoer. De boerderij was tot 1987 in gebruik en is nu afgebroken.
Henk Bakker
Dit artikel is in december 2025 verschenen in Haren de Krant