Schipsloten als landschapsmonument

Schipsloten hebben mij altijd geboeid. Ik mijmer er graag over: Welke functie hebben ze gehad? Wat is er nog van over? Het begon bij mij met de Schipsloot die van café Friescheveen naar Haren loopt. De oude Aa werd weer in gebruik genomen en het water komt nu via een gemaal bij café Friescheveen in de Schipsloot. In eerste instantie dacht ik dat het de naam van dit water was, maar toen ik op oude kaarten keek bleken er veel meer watertjes Schipsloot te heten.

Zo ontdekte ik dat ik vanuit de trein naar Groningen bij Klooster Yesse de Schipsloot naar de Hunze kon zien. Deze sloot was in de winter de enige mogelijkheid om bij Klooster Yesse te komen aangezien de omgeving verder onbegaanbaar was. Het water werd toen nog niet zo efficiënt afgevoerd als heden ten dage.

Als je dan een sprong in de tijd terug gaat naar de middeleeuwen, dan ontdek je dat het in die tijd niet eenvoudig was om van A naar B te komen en goederen (turf) te vervoeren. Hier gaat mijn fantasie werken. Hoe breed was het vaarwater, hoe groot waren de boten, hoe werd er gevaren? Zeilden ze, roeiden ze of gebruikten ze een vaarboom? Zo had ieder dorp of grote boerderij hun eigen verbinding met de Hunze of de Drentse Aa. Het haventje en de Schipsloot van Noordlaren naar het Zuidlaardermeer is hiervan een heel duidelijk voorbeeld.

Er zullen wel meer Schipsloten zijn die ik nog niet gezien heb. Het leukste vind ik dat dit geschiedenis is die je in het landschap terug kunt vinden en waarover je kunt fantaseren wat de functie was en hoe intensief ze gebruikt werden. In ieder geval wel zoveel dat het de moeite waard was om ze te graven.

Er zou meer waarde aan deze kleine stukjes geschiedenis in het landschap gegeven moeten worden. Voor we het weten is het verdwenen. Ook voor de historische vereniging Old Go een leuk project om dat in kaart te brengen.

Bart Boersma