In de atlas van Th. Beckeringh staat op pagina 363 de bekende tekening van het huis “Voorveldt”, gedateerd op 21 oktober 1778. We weten redelijk veel over de geschiedenis van het huis en de bewoners / eigenaars na de genoemde datum, maar van de tijd ervoor maar heel weinig. Dit opstel wil de huidige stand weergeven van het onderzoek naar het huis en de bewoners/ eigenaars vóór 1778, we beginnen met de eigenaars/ bewoners.
De eigenaar tot zijn overlijden in 1789 was Tj(aard) (van) Berghuys. Hij was een van de burgemeesters van de stad en woonde in de Oude Boteringestraat in Groningen met zijn vrouw Jvr Isabella Anna de Savornin (1737-1786) in het huis ‘met de dertien tempels’. Het huwelijk was kinderloos en toen beide waren overleden, werd allereerst de inboedel te koop aangeboden via een advertentie in de Groninger Courant in 1789 en daarna het huis met de omringende landerijen, via een advertentie in de Oprechte Haarlemsche Courant en ook in de Groninger Courant in 1790. Het werd opgemerkt door Hendrik Nicolaas Lacle, die vermogend was teruggekeerd uit Indie; hij, later Maire en Burgemeester van Haren, kocht het huis, en beschouwde het als zijn buitenhuis. Of hij ook (deels) de inboedel van Voorveld had gekocht is niet bekend.
Hoe Tjaard van Berchuys aan het huis Voorveld was gekomen is (nog) niet bekend. Tjaard (1723-1789) was een zoon van Albert Jan van Berchuys (1695-1738) en Maria van Buttinga (1695-1789), die in juli 1721 in Haren in het huwelijk traden. Het lijkt er op dat er toen reeds een huis bestond, omdat in het lidmatenboek van Haren in augustus 1704 gemeld wordt een Lucia Reuven, wonend bij mevrouw Buttinga, naar Groningen verhuisde om te trouwen, en in juni 1709 gaan Roelof Berends en Mechteld Lubberts, met een attest komend van Eelde, wonen op ‘vrouw Buttinga’s plaats agter de Esch’. Een en ander geeft aan dat misschien de familie Buttinga eigenaar/ bewoner moet zijn geweest van een huis dat later Voorveld heette.
Roelof van Wijk voor de Harense Historische Vereniging Old Go
Dit artikel is gepubliceerd in Haren de Krant april 2019