In Glimmen is de naam Zwanehals, vooral bij de ouderen, heel bekend. Het is een bosmeertje, poel of vijver. Zwanehals ligt -voor wie het niet kent- in het Quintusbos. Het makkelijkst te vinden door tegenover Rijksstraatweg nr. 50 het bos in te gaan.
Het bos is begin 19e eeuw aangelegd en genoemd naar eigenaar en advocaat Roelof Antonius Quintus, lid van een adellijke familie. Wilde je er wandelen dan had je een toegangskaart nodig die je kon kopen bij de boswachter aan het begin van de lange laan naar het Huis te Glimmen. Nu is het al geruime tijd vrij wandelen.
De poel, tegenwoordig vaak zonder water, ligt aan het eind van een brede sloot die door het weiland loopt vanaf de Nieuwe Kampsteeg en ligt temidden van prachtige, ongeveer 150 jaar oude, respectabele eiken en beuken, geplant op heuvels, waarschijnlijk van grond uit de vijver. Er liep zuidelijk een pad langs de vijver, dwars door de sloot, die zomers vaak droog stond. Voor de nattere tijden was er ook een pad aangelegd aan de noordoostkant. De paden werden vroeger door boswachtersgezin Vrieling met behulp van vrienden aangeharkt.
Vroeger kon je er ook schaatsen op de Zwanehals. De naam komt tenminste al begin 1900 voor, zal de naam van het weiland of de vorm van een sloot aan de zuidkant geweest zijn, dat heeft alles te maken met veldnamen, toponiemen. Het was voor de herkenning handig om percelen een naam te geven. De naam, zo te zien, zit hem niet in de vorm van de vijver. De naam van het perceel zal zijn blijven hangen aan het meertje. Hoe dit bosmeertje hier is ontstaan, is niet te achterhalen. Spontaan of was het een eendenkooi, zoals elders in het bos? Wie de vorm bekijkt ziet duidelijk twee vangarmen: westelijk en noordelijk. Het zijn korte, misschien niet afgemaakte of dichtgeslibde armen? De eenden konden vanuit de sloot naar het meertje gelokt worden en de kooikers dreven ze dan de vangarmen in. Vreemd genoeg staat deze kooi niet op de kaart van eendenkooien.
Onbekend, nooit geweest of niet erkend? Tis in elk geval een hele mooie plek om eens te gaan kijken!
Henk Bakker voor de Harense Historische Vereniging Old Go
Dit artikel is gepubliceerd in Haren de Krant juni 2020.